ໂວ ຫງຽນ ກ໋ຽບ ນາຍພົນຫວຽດນາມ ຜູ້ພິຊິດດຽນບຽນຟູ ແລະລາວ
ໂວ ຫວຽນ ກ໋ຽບ (Võ Nguyên Giáp) ຄືຊື່ຂອງຍອດນາຍພົນທີ່ຄົນຫວຽດນາມຮັກ ແລະເຄົາຮົບຫລາຍທີ່ສຸດຄົນຫນື່ງໃນປະຫວັດສາດປະເທດ ທ່ານເກີດໃນປີ ຄສ 1911 ທີ່ແຂວງກວ໋າງບິ່ນ (Quảng Bình) ທາງພາກກາງຂອງປະເທດຫວຽດນາມ…
ເລົ່າສູ່ກັນຟັງ
ຝົນເຫລືອງ ກາບາບແຫ່ງສົງຄາມທີ່ສ້າງຄວາມເຈັບປວດໃຫ້ກັບຊາວຫວຽດນາມມາຈົນເຖິງປະຈຸບັນ
ໃນປະວັດສາດຂອງມະນຸດນັ້ນເລີ່ມມີການນຳສານເຄມີມາໃຊ້ເປັນອາວຸດຢ່າງຈິງຈັງຊ່ວງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ່ 1 ຊື່ງອາວຸດເຄມີນັ້ນມີຂໍ້ດີຢູ່ບ່ອນທີ່ສາມາດໂຈມຕີໄດ້ຄັ້ງລະຫລາຍໆ ໃນພື້ນທີ່ກຳນົດ ແຖມຍັງສາມາດຊອກຊອນເຂົ້າໄປໄດ້ໃນທຸກມຸມທີ່ອາກາດເຂົ້າໄປເຖິງຈື່ງເຮັດໃຫ້ເປັນອາວຸດທີ່ຄ່ອນຂ້າງມີພະລັງທຳລາຍລ້າງສູງ ເຮັດໃຫ້ໃນປີ 1993 ອົງການສະຫະປະຊາຊາດຈື່ງໄດ້ອອກກົດອານຸສັນຍາວ່າດ້ວຍອາວຸດເຄມີອອກມາເພື່ອຫ້າມບໍ່ໃຫ້ມີການນຳມາໃຊ້ໃນສົງຄາມ ແຕ່ຖ້າຍ້ອນໄປກ່ອນຫນ້ານັ້ນອາວຸດເຄມີຖືກນຳມາໃຊ້ກັນໃນຫລາຍສະມໍລະພູມ ຝົນເຫລືອງ ຄືໃນຫນື່ງອາວຸດເຄມີທີ່ສ້າງບັນຫາໃຫ້ກັບພົນລະເຮືອນມາຈົນເຖິງທຸກວັນນີ້ແມ່ນວ່າມັນຈະຖືກໃຊ້ໄປດົນກວ່າ 40 ປີທີ່ແລ້ວກໍ່ຕາມ ຕົ້ນກຳເນີດຂອງ ຝົນເຫລືອງມາຈາກສານເຄມີທີ່ຖືກຜະລິດອອກມາເພື່ອໃຊ້ໃນການກະສິກຳ…
ມູນເຫດສົງຄາມອ່າວເປີເຊຍ ການຮຸກຮານຄູເວຕຂອງອີຣັກ
ຍ້ອນກັບໄປໃນເດືອນສິງຫາ ປີ 1990 ອີຣັກ ແລະຄູເວຕມີບັນຫາຄວາມຂັດແຍ່ງກັນຢ່າງຮຸນແຮງ ໂດຍອີຣັກກ່າວຫາຄູເວຕວ່າລັກນ້ຳມັນດ້ວຍການແອບລັກລອບເຈາະນ້ຳມັນໃຕ້ດິນຂອງອີຣັກ ບາງຄົນກໍ່ວ່າລັດຖະບານອີຣັກທີ່ນຳໂດຍຊັດດັມ ຮຸສເຊັນ ເປັນຫນີ້ລັດຖະບານຄູເວຕຈຳນວນມະຫາສານ ໂດຍຫນີ້ສ່ວນນີ້ເກີດຈາກການທີ່ອີຣັກກູ້ຢືມຄູເວຕໄປໃນການໃຊ້ເຮັດສົງຄາມກັບອີຣ່ານເມື່ອຫລາຍປີກ່ອນ ບໍ່ວ່າເຫດຜົນທີ່ແທ້ຈິງຈະເປັນຢ່າງໃດ ອີຣັກໄດ້ຮຸກຮານຄູເວຕໃນວັນທີ່ 2 ສິງຫາ 1990…
ສະຫນາມບິນສຸດແປກແຫ່ງດຽວໃນໂລກທີ່ໃຫ້ເຮືອບິນໃຊ້ຖະຫນົນຮ່ວມກັບລົດ
ຍິບຣອລຕາຣ ເປັນສະຖານທີ່ຂອງຣັນເວທີ່ແປກ ແລະມີພຽງແຫ່ງດຽວໃນໂລກ! ຣັນເວທີ່ໃຊ້ໃນການບິນຂື້ນ-ບິນລົງຂອງເຮືອບິນ ຕັດກັບຖະຫນົນທີ່ລົດຂອງປະຊາຊົນປ່ຽນກັນແລ່ນຜ່ານຈົນກາຍເປັນເອກກະລັກຈາກຄວາມຈຳກັດຂອງພື້ນທີ່ ສະຫນາມບິນນານາຊາດຍິບຣອລຕາຣ ຕັ້ງຢູ່ທີ່ດິນແດນຊື່ງຢູ່ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງອັງກິດ ເຄີຍເປັນສ່ວນຫນື່ງຂອງສະເປນມາກ່ອນ ເກາະຂະຫນາດນ້ອຍທີ່ຕັ້ງຢູ່ບໍລິເວນຄາບສະຫມຸດໄອບີເຣຍ ມີຂະຫນາດພຽງ 6.5 ກິໂລຕາແມັດ ແລະເປັນທີ່ຕັ້ງຂອງຖານທັງອາກາດຂອງອັງກິດໃນສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ່ 2 ທີ່ຖືກດັດແປງໃຫ້ເປັນສະຫນາມບິນ…
ຫມູ່ບ້ານຊາວປະມົງຮ້າງໃນຈີນ
ຈາກຊຽງໄຮ້ໄປທາງຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ປະມານ 40 ໄມລ ມີເກາະນ້ອຍໆ ທີ່ມີຊື່ວ່າ Shengshan ຕັ້ງຢູ່ເທີງທະເລຈີນຕາເວັນອອກ ສະຖານທີ່ແຫ່ງນີ້ຄັ້ງຫນື່ງເຄີຍເປັນທີ່ຕັ້ງຂອງຫມູ່ບ້ານ Houtouwan ຫມູ່ບ້ານຊາວປະມົງ ທີ່ປະຈຸບັນນີ້ກາຍມາເປັນສີຂຽວຈາກບັນດາພືດນານາພັນທີ່ເຂົ້າຍຶດຄອງແທນທີ່ອາລິຍະທຳ ໃນປີ 1990 ຫມູ່ບ້ານແຫ່ງນີ້ມີຊາວປະມົງອາໄສຢູ່ຫລາຍເຖິງ 2.000…
ບ້ານດິນຖູ່ໂຫລວ ມໍລະດົກໂລກແຫ່ງຝູຈ້ຽນ
ເບິ່ງຈາກມຸມມອງທາງອາກາດນີ້ບໍ່ແມ່ນໂດນັທຂະຫນາດໃຫ່ຍ ແຕ່ຄືກຸ່ມອາຄານຮູບຊົງວົງແຫວນທີ່ສ້າງຈາກໄມ້ ແລະດິນ ນີ້ຄືຫມູ່ບ້ານດິນຖູ່ໂຫລ່ວ ຊື່ງຕັ້ງຢູ່ທາງຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຂອງມົນທົນຝູຈ້ຽນ ປະເທດຈີນ ສະຖານທີ່ແຫ່ງນີ້ໄດ້ຮັບການປະກາດໃຫ້ເປັນມໍລະດົກໂລກໂດຍອົງການຢູເນສໂກ ແລະເປັນຈຸດຫມາຍການເດີນທາງຂອງນັກທ່ອງທ່ຽວທີ່ຫລັງໄຫລມາຊົມຄວາມແປກ ແລະຄວາມຍິ່ງໃຫ່ຍຂອງບ້ານດິນໃນທຸກປີ ຖູ່ໂຫລວເລີ່ມຕົ້ນກໍ່ສ້າງໃນຊ່ວງສັດຕະວັດທີ່ 15-20 ພາຍໃນປະກອບດ້ວຍເຮືອນຈາກຫລາຍໆ ຄອບຄົວລວມກັນ ປະມານຜູ້ອາໄສຮ້ອຍຄົນຄໍ່ຫນື່ງຖູ່ໂຫລວ ໂດຍກຳແພງຫລັງບ້ານຂອງແຕ່ລະຫລັງຈະເຮັດຫນ້າທີ່ເປັນກຳແພງຂອງຖູ່ໂຫລວດ້ວຍກຳແພງເຫຼົ່ານີ້ຖືກສ້າງຈາກໂຄງສ້າງທີ່ແຂງແຮງບໍ່ວ່າຈະເປັນດິນ…
ຢູເຄຣນພ້ອມຂາຍ BM-21 ລຸ້ນອັບເກຣດໃຫ່ມ
ລັດວິສະຫະກິດຢູໂຄຣໂບຣອນພຣອມ (Ukroboronprom) ໄດ້ນຳລະບົບຈະຫລວດແບບຫລາຍລຳກ້ອງ BM-21 ອອກສະແດງເປັນຄັ້ງທຳອິດໃນວັນອັງຄານ 9 ຕຸລາ 2018 ໃນງານສະແດງອາວຸດທີ່ຈັດໃນນະຄອນຄຽບ (Kiev) ນີ້ຄືລະບົບຈະຫລວດຫລາຍລຳກ້ອງຫລື Multiple Rocket Launcher System…
ເມືອງພຸກາມ
ຕັ້ງແຕ່ດຶກດຳບັນແຜ່ນດິນທີ່ລວມເປັນເມືອງມຽນມາ ຕອນໃກ້ຝັ່ງທະເລເປັນທີ່ຢູ່ຂອງຄົນຜິວດຳຜົມຢິກ ຝຣັ່ງຮຽກຊາວອິນໂດເນເຊຍ ໄທຮຽກວ່າເງາະ ຫລືຊາວນ້ຳ ແຕ່ດອນຂື້ນໄປ ບໍ່ມີຮ່ອງຮອຍມະນຸດຈຳພວກໃດຢູ່ ຈົນເຖິງໃກ້ພຸດທະການ ຈື່ງມີມະນຸດທີ່ຝຣັ່ງຮຽກວ່າມົງໂຄລຽນອົບພະຍົກມາຈາກດິນແດນທີ່ເປັນເມືອງຈີນ ມາຕັ້ງພູມລຳເນົາມະນຸດທີ່ອົບພະຍົກມາຂັ້ນທຳອິດເວົ້າພາສາດຽວກັນ ມາຈາກດິນແດນຈີນພາກໃຕ້ທາງດຽວກັນແຕ່ມາແຍກກັນເມື່ອເຖິງແມ່ນ້ຳຂອງ ພວກຫນື່ງອົບພະຍົກຕໍ່ໄປທາງລຸ່ມແມ່ນ້ຳຂອງ ຕັ້ງພູມລຳເນົາທາງນັ້ນ ພາຍຫລັງໄດ້ນາມວ່າ ຂະເເມ…
ຄວາມຍິ່ງໃຫ່ຍແຫ່ງອາລິຍະທຳອິນຄາ ມາຊູປິກຊູ
ໃນຍຸກຮຸ່ງເຮືອງເຖິງຂີດສຸດ ຈັກກະວັດອິນຄາແຜ່ແສນຍານຸພາບກວ້າງໃຫ່ຍໄພສານເປັນໄລຍະທາງ 4,023 ກິໂລແມັດຕາມແນວຊາຍຝັ່ງມະຫາສະຫມຸດປາຊີຟິກຂອງອາເມຣິກາໃຕ້ ຈາກດິນແດນທີ່ໃນປະຈຸບັນຄືປະເທດເອກວາດໍລົງໄປເຖິງຊິລີຄວາມຍາວໄກອັນໄພສານນີ້ທຽບໄດ້ກັບຄວາມກວ້າງຂອງດິນແດນພາກພື້ນທະວີບຂອງອາເມຣິກາທັງປະເທດ ມາຊູປິກຊູຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງຂອງຈັກກະວັດອັນໃຫ່ຍ ແລະເປັນຫນື່ງໃນມໍລະດົກອະລິຍະທຳອິນຄາພຽງບໍ່ເທົ່າໃດແຫ່ງທີ່ຢູ່ໃນສະພາບສົມບູນຢ່າງຫນ້າອັດສະຈັນ ມາຊູປິກຊູສ້າງຂື້ນປະມານກາງສັດຕະວັດທີ່ 15 ທີ່ສະແດງເຖິງພູມປັນຍາທາງວິສະວະກຳຂອງຊາວອິນຄາ ພວກເຂົາສ້າງສິ່ງກໍ່ສ້າງຕ່າງໆ ຂອງມາຊູປິກຊູ ຕັ້ງແຕ່ ຜາສາດລາຊະວັງ ປ້ອມປາການ…
ຊຸນວູ ຜູ້ຂຽນຄຳພີຍຸດທະສາດທີ່ທົ່ວໂລກໃຫ້ການຍອມຮັບ
ຊຸນວູ ຄືຊື່ຂອງຜູ້ບັນຊາການທະຫານຜູ້ໂດ່ງດັງໃນປະຫວັດສາດຈີນ ມີຊີວິດຢູ່ໃນຊ່ວງ 400 ປີກ່ອນ ຄສ ທ່ານຄືຜູ້ຂຽນຕຳລາພິໄຊສົງຄາມຊຸນຈື ຕຳລາພິໄຊສົງຄາມທີ່ໄດ້ຮັບການຍອມຮັບມາຕັ້ງແຕ່ອາດີດຈົນເຖິງປະຈຸບັນ ແລະບໍ່ໄດ້ມີແຕ່ຊາວຈີນເທົ່ານັ້ນທີ່ໃຫ້ການຍອມຮັບໃນຕຳລາພິໄຊສົງຄາມຫົວນີ້ ແຕ່ຫລາຍປະເທດທົ່ວໂລກຕ່າງໃຫ້ການຍອມຮັບເຊັ່ນກັນ ເມື່ອຕຳລາພິໄຊສົງຄາມຊື່ງຖືກຂຽນໂດຍຊຸນວູ ມີອິດທິພົນຕໍ່ການວາງແຜນກົນລະຍຸດທາງທຸລະກິດຫລືກະທັ່ງອິດທິພົນເຊິງຍຸດທະສາດທາງການທະຫານໃນສະໄຫມກ່ອນເປັນຢ່າງຫລາຍ ໂດຍຕຳລາພິໄຊສົງຄາມຂຸນຈື ແບ່ງເປັນ 13…
ຄວາມຂັດແຍ່ງກັບສົນທິສັນຍາແວຣຊາຍ ຫນື່ງໃນມູນເຫດແຫ່ງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ່ສອງ
ສົນທິສັນຍາແວຣຊາຍ ຄືສົນທິສັນຍາສັນຕິພາບລະຫວ່າງຝ່າຍສຳພັນທະມິດ ແລະເຢຍລະມັນໃນຊ່ວງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ່ຫນື່ງ ໂດຍຈັດຂື້ນໃນວັນທີ່ 28 ມິຖຸນາ 1919 ສົນທິສັນຍາດັ່ງກ່າວໄດ້ກຳນົດໃຫ້ເຢຍລະມັນຕ້ອງເປັນຝ່າຍຍິນຍອມຮັບຜິດໃນຖານະຜູ້ກໍ່ສົງຄາມແຕ່ພຽງຜູ້ດຽວ ແລະຕ້ອງຊົດໃຊ້ຄ່າເສຍຫາຍເປັນຈຳນວນມະຫາສານ ສົນທິສັນຍາແວຣຊາຍ ເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນໃນຖານະສົນທິສັນຍາທີ່ເອົາລັດເອົາປຽບເຢຍລະມັນຢ່າງຍິ່ງ ໂດຍສະເພາະຝ່າຍຝຣັ່ງທີ່ຕ້ອງສູນເສຍທະຫານໄປກວ່າ 1,5 ລ້ານຄົນໃນແນວຮົບດ້ານຕາເວັນຕົກ ລວມເຖິງປະຊາຊົນອີກ…
ປື້ມບູຮານຈາກເຢຍລະມັນ ເປີດໄດ້ 6 ແບບ ເພື່ອເປັນປື້ມທີ່ຕ່າງກັນ 6 ຫົວ
ປື້ມພິເສດສັນຊາດເຢຍລະມັນທີ່ເຮັດອອກມາໃນສັດຕະວັດທີ່ 16 ຊື່ງມີຄວາມພິເສດບ່ອນທີ່ສາມາດເປີດອ່ານໄດ້ເຖິງ 6 ແບບ ອອກມາເປັນປື້ມທີ່ມີເນື້ອຫາຕ່າງໆກັນໄປຫົກຫົວ ປື້ມທີ່ເປີດອ່ານໃນຮູບແບບນີ້ຮຽກກັນວ່າ “Dos-à-Dos” ຫລື “Back-to-Back” ຊື່ງເປັນປື້ມທີ່ຈັດຮູບເຫຼັ້ມອອກມາຫລັງຕຳຫລັງກັນເຮັດໃຫ້ອ່ານໄດ້ຫລາຍແບບ ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມໂດຍສ່ວນຫລາຍແລ້ວປື້ມແບບ “Dos-à-Dos” ຈະມີວິທີເປີດອ່ານພຽງແຕ່ສອງແບບເທົ່ານັ້ນ ປື້ມເຫຼັ້ມນີ້ຖືກຍຶດຕິດກັນດ້ວຍຂໍໂລຫະ…
Mother of All Bombs ມານດາແຫ່ງລະເບີດທັງປວງຂອງອາເມຣິກາ
‘Mother of All Bombs’ ເປັນຊື່ຫລີ້ນຂອງລະເບີດທີ່ມີລະຫັດວ່າ GBU-43 ສ້າງຂື້ນໂດຍອາເມຣິກາເມື່ອປີ 2002 ໂດຍຄອງຕຳແຫນ່ງລະເບີດທີ່ບໍ່ແມ່ນນິວເຄຼຍທີ່ມີຂະຫນາດໃຫ່ຍທີ່ສຸດໃນໂລກ ກ່ອນທີ່ຣັດເຊຍຈະສ້າງລະເບີດທີ່ມີຂະຫນາດໃຫ່ຍກວ່າ ແລະຕັ້ງຊື່ຫລີ້ນໃຫ້ເກທັບວ່າ “Father of All Bombs”…
ຕົ້ນແບບຍົນຮົບຂອງນາຊີທີ່ພັດທະນາບໍ່ສຳເລັດ
Horten Ho 229 ຫນ້າຈະຖືກຮຽກວ່າເປັນ ປີກບິນ ຫລາຍເຮືອບິນເພາະດີຊາຍຂອງທີ່ອອກແບບມາໃຫ້ຕ່າງໄປຈາກເຮືອບິນລຸ້ນໃດໆ ໃນຂະນະນັ້ນ ໂດຍເປັນຜົນງານການອອກແບບຂອງພີ່ນ້ອງຕະກູນ Horten ໂດຍນຳຕົ້ນແບບມາຈາກເຄື່ອງຣ່ອນທີ່ທັງຄູ່ເປັນຜູ້ຊ່ຽວຊານ ດ້ວຍແນວຄິດທີ່ວ່າຕັດທຸກສິ່ງທີ່ບໍ່ຈຳເປັນອອກໄປໃຫ້ເຫລືອແຕ່ປີກເພື່ອໃຫ້ມີນ້ຳຫນັກທີ່ເບົາທີ່ສຸດ ແລະທຳການພັດທະນາໂດຍ Gothaer Waggonfabrik ໃນຕອນທຳອິດນັ້ນໄດ້ສ້າງຕົ້ນແບບມາທັງຫມົດ…
ໄຂປິດສະຫນາເຫດຜົນທີ່ອາລິຍະທຳເຜົ່າມາຢາ ຫລົ້ມສະຫລາຍ
ອາລິຍະທຳເຜົ່າມາຢານັບວ່າເປັນອາລິຍະທຳທີ່ມີຄວາມຫນ້າສົນໃຈຫລາຍທີ່ສຸດອັນຫນື່ງຂອງໂລກເລີຍກໍ່ວ່າໄດ້ ບໍ່ວ່າຈະເປັນສິ່ງກໍ່ສ້າງອັນມີເອກກະລັກ ວັດທະນະທຳທີ່ບໍ່ຄືໃຜ ແລະປິດສະຫນາຫລາກຫລາຍຂອງຊົນເຜົ່ານີ້ທີ່ຍັງບໍ່ໄດ້ຮັບການເປີດເຜີຍ ຢ່າງເລື່ອງທີ່ວ່າເປັນຫຍັງອາລິຍະທຳມາຢາທີ່ຍິ່ງໃຫ່ຍເຖິງຫລົ້ມລະຫລາຍໄປໄດ້ ແຕ່ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ເອງຫນື່ງໃນປິດສະຫນາທີ່ຍິ່ງໃຫ່ຍຂອງການຫລົ້ມລະຫລາຍຂອງເຜົ່າມາຢາ ກໍ່ໄດ້ຮັບຄຳຕອບໂດຍກຸ່ມນັກວິທະຍາສາດແລ້ວ ໂດຍເຫດຜົນທີ່ເຜົ່າມາຢາຕ້ອງຫລົ້ມສະຫລາຍກໍ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບຝົນນັ້ນເອງ ອາລິຍະທຳເຜົ່າມາຢາຕັ້ງຢູ່ໃນສະຖານທີ່ຊື່ງກາຍເປັນສາທາລະນະລັດກົວເຕມາລາໃນປະຈຸບັນ ເຊື່ອກັນວ່າມີອຳນາດຫລາຍທີ່ສຸດໃນສັດຕະວັດທີ່ຫົກ ກ່ອນທີ່ຈະຫາຍໄປຢ່າງລຶກລັບໃນປີຄສ 900ປະໄວ້ພຽງຊາກເມືອງທີ່ຍິ່ງໃຫ່ຍເທົ່ານັ້ນ ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ເອງກຸ່ມນັກວິທະຍາສາດກໍ່ໄດ້ພົບກັບຫລັກຖານຢ່າງດີຂອງເຫດຜົນທີ່ເຜົ່າມາຢາຕ້ອງຫລົ້ມສະຫລາຍ ຊື່ງກໍ່ຄືການທີ່ບໍ່ມີຝົນຕົກຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງເປັນເວລາດົນ ນຳມາຊື່ງໄພແລ້ງຮຸນແຮງນັ້ນເອງ…
ຫລຸມແກ໊ສດາຣວາຊາເກືອບ 50 ປີ ບໍ່ເຄີຍມອດດັບ
ທະເລຊາຍກາຣາກຸມ (Karakum) ເປັນທະເລຊາຍທີໃຫ່ຍເປັນອັນດັບທີ່ 13 ຂອງໂລກ ກິນພື້ນທີ່ປະມານ 350.000 ກິໂລຕາແມັດ ໃນແຂວງອາຮາລປະເທດເຕິຣກເມນິສະຖານ ແມ່ນວ່ານີ້ຈະຄືກັບທະເລຊາຍທຳມະດາທີ່ຫາເບີ່ງໄດ້ທົ່ວໄປໃນໂລກ ແຕ່ລຶກເຂົ້າໄປກາງທະເລຊາຍນັ້ນ ຍັງມີສະຖານທີ່ສຸດແປກ ແລະຕາຢ້ານ ຈົນໄດ້ຮັບການຂະຫນານນາມວ່າເປັນ ປະຕູສູ່ຂຸມນາຮົກ…
ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງ ໂສ້ງຢີນ
ທຸກວັນນີ້ພາບຄົນໃສ່ໂສ້ງຢີນໄດ້ກາຍເປັນສິ່ງທີເຫັນໄດ້ທົ່ວໄປຕາມຖະຫນົນທີ່ບໍ່ວ່າຈະເບີ່ງເທົ່າໃດຄັ້ງກໍ່ຮູ້ສຶກວ່າມັນເທ້ສຸດໆ ເບີ່ງທັນສະໄຫມ ສົມແລ້ວກັບທີ່ເປັນສຸດຍອດເຄື່ອງແຕ່ງກາຍທີ່ປະຕິວັດວົງການແຟຊັ່ນ ວ່າແຕ່ຮູ້ກັນບໍ່ວ່າ ໂສ້ງຢີນສຸດທັນສະໄຫມພວກນີ້ນັ້ນ ຄວາມຈິງແລ້ວມີອາຍຸຫລາຍກວ່າຮ້ອຍປີແລ້ວ ແຖມແລກເລີ່ມເດີມທີ່ພວກມັນຍັງຖືກຜະລິດຂື້ນເພື່ອຊົນຊັ້ນແຮງງານອີກດ້ວຍ ໂສ້ງຢີນແບບທີ່ເຮົາຮູ້ຈັກກັນໃນປະຈຸບັນນັ້ນ ເກີດຂື້ນຈາກການຮ່ວມມືກັນຂອງ ລິວາຍ ສະເຕຣາສ ພໍ່ຄ້າຈາກເຢຍລະມັນຜູ້ເດີນທາງມາຍັງອາເມຣິກາໃນປີ 1853 ກັບ ເຈຄ໊ອບ…
ນະຄອນບູຮານເທຍຮົວນາໂຄປິດສະຫນາອາລິຍະທຳລຶກລັບທີ່ຖ້າການພິສູດ
ຈະມີຈັກສະຖານທີ່ໃນໂລກທີ່ຈະລຶກລັບ ແລະຫນ້າສົນໃຈ ເຖິງຂະຫນາດເຮັດໃຫ້ນັກບູຮານຄະດີທັງຫລາຍຕ້ອງເຈັບຫົວ ເພາະບໍ່ສາມາດຮູ້ເຖິງແຫຼ່ງທີ່ມາໄດ້ ຫນື່ງໃນສະຖານທີ່ທີ່ວ່ານັ້ນຄືສິ່ງກໍ່ສ້າງບູຮານສຸດຍິ່ງໃຫ່ຍແຫ່ງທະວີບອາເມຣິກາແຫ່ງນີ້ ນະຄອນບູຮານເທຍຮົວນາໂຄ (Tiahuanaco) ອາລິຍະທຳສຸດຍິ່ງໃຫ່ຍແຫ່ງອາເມຣິກາໃຕ້ທີ່ມີອາຍຸຫລາຍກວ່າ 12.000 ປີ ຕັ້ງຢູ່ທາງຕາເວັນຕົກຂອງປະເທດໂບລິເວຍ ດິນແດນແຫ່ງນີ້ເປັນດິນແດນຂອງຊົນເຜົ່າລຶກລັບທີ່ບໍ່ຮູ້ແຫຼ່ງທີ່ມາ ນັກບູຮານຄະດີສັນນິຖານວ່າ ອາດຈະເປັນດິນແດນຂອງ ອານາຈັກຣາມູ…